Cyklopy - niezwykła rasa.
Zuo jest bardzo zue - 17-01-2009 13:38
"Cyklopy są rasą podobną ludziom ale z tylko jednym okiem po środku głowy i bardzo małą inteligencją. Potrafią nawet rozmawiać w podobnym do naszego języku. Mieszkają w jaskiniach gdzie mogą wydobywać złoto i inne metale. Musisz uważać gdyż gdy wejdziesz na ich terytorium wpadną w szał. Powalą każdego przeciwnika używając ich potężnej siły."StworzenieStworzenie starożytnych cyklopów jest opisanie w Genezie:
Przed stworzeniem pierwszych stworzeń, Zathroth przyglądał się procesowi tworzenie z obrzydzeniem. Chcąc szerzyć chaos i zniszczenie, zafascynował się pojęciem życia. Ponieważ nie posiadał umiejętności tworzenia życia, zwiódł Fanfarę, jedną z dwóch słońc w krainie Tibii i tak powstał Brog rozszalały Tytan. Brog odziedziczył po ojcu trochę przebiegłości ale nic z jego cierpliwości. Był silny i gwałtowny i rozszalałe gorąco jego matki płonęło w nim.
Gdy dorastał, ogień powodował ogromny ból, aż do pewnego dnia gdy był już nie do zniesienia przywołał wszystkie swoje magiczne siły i uwolnił tak wiele ognia z jego wnętrza ile potrafił i stworzył pierwszego smoka, Garsharaka. Brog przyglądał się potwornemu stworzeniu, które stworzył raczej przypadkowo i ogarnęła go radość gdy zobaczył jak potężne było. Tytan mimo że był raczej głupi miał dar tworzenia życia, którego użył do stworzenia cyklopów na swój własny wzór. http://img120.imageshack.us/img120/2...clopes5rz7.pngTen obraz, z Genezy, pokazuje stworzenie zarówno cyklopów jak i Gasharaka przez Broga.Pomimo niesamowitej siły cyklopów, niebyli oni tym czego chciał Zarthroth. Byli raczej kreatywni i destruktywni. Szczególnie zafascynowały się w wydobywaniu różnych materiałów, i wkrótce zostali jednymi z najbardziej uzdolnionych kowali w całym świecie Tibii.
Cyklopy wiodły bogate życie przez długi czas, budowali ogromne miasta i tworzyli potężne bronie. Ale nadszedł dzień powrotu smoków, które wyparły cyklopy do podziemi. Potężne miasta cyklopów zostały spalone, tym samym kończąc wspaniałą Erę Cyklopów.
Dzisiaj, rasa cyklopów ciągle zamieszkuje podziemia, gdzie wybudowała imponujące komnaty i tunele. I mimo tego że umiejętności kowalskie krasnoludów są znacząco bardziej precyzyjne, imponujące cuda jednookich kowali są ciągle uważane za niezwykle wartościowe.
Wygląd zewnętrznyJak wytłumaczono w Genezie, cyklopy zostały stworzone na wzór syna Zathrotha, Boroga. Cyklopy posiadają wiele podobieństw do ludzi ale są znacznie wyższe i większy. Oprócz posiadania 4 palców na jednej i tylko 3 na drugiej nodze, cyklopy posiadają jedną bardzo charakterystyczną cechę: mają tylko jedno oko, usytuowane pośrodku ich twarzy. Nie wiadomo dlaczego moją tylko jedno oko, ale najbardziej prawdopodobną odpowiedzią na to pytanie jest to, że Brog także posiadał tylko jedno. Jego stworzenie, jak pisano w Genezie, jest wynikiem związku między Zathrothem i Fafnarą, obydwoje zrodzeni są z mitycznego początku wszystkiego. To może wyjaśniać raczej dziwny wygląd cyklopów. Potwierdzają tą regułę jeszcze dziwniejsze Cyklopy „Drone”. Od urodzenia posiadają więcej rąk ale i także mniej inteligencji. Z tego powodu, służą innym cyklopom. Istnieje także parę niewielkich różnic pomiędzy zwykłymi Cyklopami, Dronami czy elitarnymi Kowalami. Przykładowo te dwa ostatnie mają tylko po dwóch palcach na obu stopach.
http://img184.imageshack.us/img184/2907/eluaz2ix1.pngPierwszy obrazek pokazuje od góry do dołu, liczbę palców na nogach dla odpowiednio: zwykłego Cyklopa, Drona oraz Kowala. Drugi obrazek pokazuje duże oko pośrodku głowy Cyklopa Kowala.Wielu naukowców uważa, że rasa cyklopów może ewoluować w bardziej wyspecjalizowane podgatunki. Ich teoria opiera się na niedawnym pojawieniu się Cyklopów Drone. Ten podgatunek istnieje dopiero kilkaset lat. Więc za kilkaset lat, możemy być świadkami pojawienia się nowego typu cyklopów, prawdopodobnie jeszcze dziwniejszych od Drone.
Co wiemy na pewno ślepota jest uważana za jedną z najbardziej poważnych chorób i cyklopy, które urodzą się ślepe, zabijane są od razu po urodzeniu. Jedynym znanym ślepym cyklopem, który pozostał przy życiu jest Bencthyclthrtrprr, także znany jako Wielki Ben czy też Spocony Cyklop (Sweaty Cyclops). Żyje on w Ab’Dendriel gdzie oferuje każdemu swoje usługi.
Porównanie z Starożytnymi Greckimi CyklopamiW Greckiej mitologii, cyklopy także mają swoje miejsce. Są opisane jako synowie Uranosa i Gai, odpowiadające za niebo i ziemie. Oprócz Cyklopów stworzyli także Tytanów i inne potworne stworzenia. Po oszukaniu przez Bogów Olimpijskich, pod dowództwem Zeusa, zostali zrzuceni do mrocznych czeluści Tartaru, razem z ich ojcem i Tytanami.
http://img184.imageshack.us/img184/9...estreatwz0.png Cyklop Polifem, którego spotkał Odyseusz w jaskini w „Odysei” HomeraIstnieje wiele podobieństw pomiędzy Greckimi i Tibijskimi cyklopami. W obydwu przypadkach posiadają niesamowitą siłę i posiadają tylko jedno oko. Dodatkowo, także Greckie Cyklopy są wspaniałymi kowalami wykuli: Pioruny dla Zeusa, dzięki którym wygrał wojnę z tytanami, Hełm Hadesa, Trójząb Posejdona oraz łuk i strzały Artemidy.
Największą różnicą jest to, że w Greckiej mitologii, nigdzie nie wspomniano by cyklopy zostały stworzone na wzór Uranosa. Byli po prostu jednymi z niezliczonych ilości dzieci, które mieli Uranos i Gaja. Nie ma także żadnej wzmianki na temat czterorękich cyklopów ani nic o ich spokojnym usposobieniu. Ale podsumowując można powiedzieć, że Greckie i Tibijskie cyklopy są podobne w wielu aspektach.
Miejsca ZamieszkaniaJak wytłumaczyłem wcześniej, cyklopy dzisiaj preferują ukrywać się pod ziemią. Tam budują ogromne komnaty, w których praktykują ich ukochaną sztukę – kowalstwo. Jedyną osadą na powierzchni, która ma jakiekolwiek znaczenie jest ta na Polach Zniszczenia (POH). Pogłoski mówią o imponującym młocie który podobno został tam stworzony przez cyklopy.
Najbardziej znanym i najważniejszym miejscem gdzie mieszkają cyklopy jest legendarne Cyklopolis. Jest to ich główne miejsce gdzie wykuwają bronie, co potwierdza obecność kilkunastu Gigantycznych Mieczy, ulokowanych na niższych piętrach. Bronione przez wiele cyklopów wszystkich rodzajów, Cyklopolis może być uważane za „główną siedzibę” rasy cyklopów. Miasto zostało wybudowane w czasach starożytnych, zaraz po ataku smoków.
http://img118.imageshack.us/img118/7956/cylopes1dw0.pngMagazyn Gigantycznych Mieczy, zlokalizowany w Cyklopolis.WojnaMimo że cyklopy są raczej pokojowo usposobione i po prostu obchodzą ich tylko własne sprawy, nie lubią gdy ktoś wtyka nos w ich sprawy i będą się bronić gdy poczują się zagrożone. Ich prosta strategia opiera się na używaniu potężnych ramion do zmiatania ich przeciwników z powierzchni ziemi. Drony mogą używać wszystkich 4 co czyni z nich trudnych przeciwników. Tylko elita rasy cyklopów, kowale, czasami decydują się na walkę z bronią w ręku. Jak można się łatwo domyśleć, ich bronią są ogromne młoty, których używają do wyrabiania broni. Trzeba zachować ogromną ostrożność podczas walki z tymi stworzeniami gdyż są w stanie zadać ogromne obrażenia.
Zazwyczaj są pokojowe, więc twoim najlepszym wyborem będzie nie wtykanie nosa w ich sprawy. Po prostu zostaw je w spokoju, a nie zrobią ci nic złego.
Struktura społecznaCyklopy żyją w prostych strukturach. Mimo tego że krążą plotki o władcy cyklopów, nie posiadają one żadnego króla. Są „rządzone” przez prosty system hierarchiczny. Na samym dole stoją cyklopy dromy, które posiadają rangę Robotników. Są mniej inteligentne i są wychowywane przez normalne cyklopy i będą słuchały się jakiegokolwiek cyklopa który nie jest dromem.
Dalej stoją zwykłe cyklopy, które posiadają wiele umiejętności i nie są w niczym wyspecjalizowane. Wykonują wiele różnych zadań i sprawują wiele różnych funkcji od funkcji administracyjnych do bycia dyplomatą ich rasy.
http://img104.imageshack.us/img104/4...clopes7bt7.pngTo może być „cyklopowa” wersja biura.Na samej górze stoją kowale, którzy słyną z swoich niesamowitych broni. Są oni elitami całego społeczeństwa i mają prawo nadawania rang innym pomniejszym cyklopom. Tylko ci, którzy są naprawdę uzdolnieni w kowalstwie, są nazywani elitą.
JęzykCyklopy nie posiadają własnego języka. Posługują się zubożałą wersją języka ludzkiego, którego zapewne nauczyły się od ludzi, których brali w niewolę podczas wojen.
O Mieczu „Cyclopmania”Jest to jedna z najbardziej znanych legend, która jest źródłem wielu plotek i mitów. Miecz ten znany jest także jako Magiczny Miecz (Magic Longsword). Najbardziej znana wersja brzmi:
http://img104.imageshack.us/img104/9...clopes6hi5.pngTen rozdział Legendarnych Klątw, które można znaleźć w bibliotece na Wyspie Królów, mówi o Mieczu Cyclopmania.Czy to jest prawdziwa historia czy raczej eufemizm prawdziwej jej wersji, tego nie wie nikt. Jednakże jest to na pewno największym cudem kiedykolwiek wykutym przez cyklopy, nie do porównania do jakiejkolwiek innej broni.
TEKST TŁUMACZONY Z
http://www.tibianews.net/article.asp?Id=487Przepraszam, że nie napisałem.
Kolejne odcinki zrobię sam!
Już wkrótce: Orki (bądź Orkowie).
Altair - 17-01-2009 14:35
Świetny artykuł! Mam nadzieję, że zrobisz podobne o... trollach, minosach, orcach itd(a może nawet o tych typowo "tibijskich", jak Chackoye, czy Dworce)... cóż ja stawiam 10/10, choć niczego nowego się nie dowiedziałem, ale ładne wykonanie i fotki mówią za siebie :P
Xeonardo - 17-01-2009 14:40
Moim zdaniem bardzo interesujące ^^ Jakieś urozmaicenie od awansów i banów.
Powinieneś zrobić takie artykuły o innych mobkach. :P
Kulla - 17-01-2009 14:43
extra :eek: zrob o innych potworach :rolleyes:
Zuo jest bardzo zue - 17-01-2009 14:44
Jeden mały szczegół:
aaa zresztą nie powiam wam ;)
Dziękuje za pochwały :)
Następny będzie o orkach :)
Sath Assassin - 17-01-2009 14:45
Super w pisaniu wyręczył mnie kolega up ;p
Aldruhn32121 - 17-01-2009 14:45
Bardzo ładnie napisana histroria:)
Royal Asassin - 17-01-2009 14:47
Fajny artykuł xD Zrób teraz podobny o dragach xD
Rainbow - 17-01-2009 14:48
Bardzo interesujący artykuł daje 10/10 :)
witmac44 - 17-01-2009 14:51
Niczego nowego nie wprowadził ale bardzo ciekawie zrobiony!
Ziommek - 17-01-2009 14:52
Wypas poradniczek:)
Ropekxd - 17-01-2009 14:54
Super opowieść czekam na inne typu : orc'i , troll'i,minosów,dragów, i demonów =)
Artiru Newal - 17-01-2009 14:57
masz talent ;) 10/10 pzdr :)
Biały - 17-01-2009 15:01
Ciekawy artykuł. O Demonach zrób jak będziesz miał czas. Całą hierarchie, historie i takie tam, chociaż wydaje mi się ze będzie cię to kosztowało trochę więcej pracy niż artykuł o Cyklopach :D
Knight candi - 17-01-2009 15:04
A brakuje tu jednego:
"Niegdys bardzo waleczny rycerz z Candii zadał cios mieczem cyklopowi między oczy" xD
@topic.
Swietny artykuł czekam na inne , może teraz o smokach? ; )
Aleksywa - 17-01-2009 15:09
zauwazylem 1 blad : wiekszy zamiast wieksze ;)
Dentolinho - 17-01-2009 15:10
Naprawdę dobry artykuł jestem pełen podziwu :D
Proszę o więcej artykułów związanych z mobami ;]
szatan - 17-01-2009 15:11
bardzo ladnie, czekam na nastepny :]
semilunaris - 17-01-2009 15:19
Całe szczęście, że nie ma znaku wodnego 'hunted.pl' na tych grafikach <3.
Elitexd - 17-01-2009 15:24
Super.. ^^ :D
Czekam na następny.. ;)
alanusek1997 - 17-01-2009 15:30
fajne nawet :DD pozdro oby tak dalej
kamilo94 - 17-01-2009 15:32
Ładny artykuł gratz
Imrocko - 17-01-2009 15:32
Świetny artykuł !
;)
Aselux - 17-01-2009 15:42
Fajny artukuł.:)
Yaleenye - 17-01-2009 15:53
Widac pracę którą autor włożył w to dzieło
Zalher - 17-01-2009 16:07
Najpierw wypisze błedy, później opinie :D
Chyba Broga, a nie Boroga. Nie wiem czy błąd ale raczej tak.
"Odpowiadające synowie" odpowiadający. Słowa "Są opisane" wiadomo, że odnośnie cyklopów.
Wcześniej pisałeś drony.
Ogólnie bardzo ciekawy artykuł. Więcej, więcej!
Sandał - 17-01-2009 16:16
Świetny artykuł, fajnie się czyta
zawsze to jakaś rozrywka przy robieniu run :D
SUT21 - 17-01-2009 16:20
bardzo fajny artykuł dawać o smokach
Marstbyd - 17-01-2009 16:29
bardzo ciekawy artykuł :)
AroXD - 17-01-2009 16:41
Ciekawe nawet bardzo ;D fajnie poczytac cos ciekawego ;D
Myken - 17-01-2009 16:49
Na początek: bardzo dobrze ,że w przeciwieństwie do innych ,zamiast narzekać Tibia nie ma nic ze starego klimatu RPG zacząłeś przeciwdziałać. Za to ogromny +.
Zauważyłem jednak masę powtórzeń. Przy następnych artykułach staraj się je zminimalizować do minimum (np. zamiast powtarzać co zdanie 'cyklop' używaj synonimów: 'jednookie monstrum' czy coś w tym stylu ;) )
Pozdrawiam i powodzenia w dalszej pracy!
Ferion - 17-01-2009 16:57
O.o fajny temat wciągnęło mnie xD
Kosynier - 17-01-2009 16:58
Bardzo Ciekawe... :rolleyes:
super artykuł aby było takich więcej ! :D
____________________________________
http://www.tibiaimage.com/char/15/ko...+in+julera.png
Killer Queen - 17-01-2009 17:01
Niezłe tłumaczenie :x
czesio-fan - 17-01-2009 17:18
gdy zobaczylem ten temat myslalem ze bedzie to o jakims bossie cyklopow xD ( byl by niezly xDDD ) a tu ladna , czysciutka opowiastka o cyclopach. Bardzo ladnie , jakas odmiana bo tych "Ban...." "Namelock...."
Pozdro!
Vampir xD - 17-01-2009 17:27
Spoko artyk
uł, byle by takich więcej:)
Onyke - 17-01-2009 18:05
Nice artykuł
Sporo się napracowałeś
Giezet :p
Desto'ires - 17-01-2009 18:12
Fajny artykuł :D
czekam na artykuł o smokach :PP
Loleq - 17-01-2009 18:51
ciekawe i interesujące więcej opisów.
ziomlolek - 17-01-2009 18:56
Wszystko super i ładnie ale tylko przepisane i przetłumaczone ;/ .
tu jest link do oryginału (jakby ktos miał wątpliwosci)
http://www.tibianews.net/article.asp?Id=487
Sato - 17-01-2009 18:58
Genialne
Ja bym w życiu czegoś takiego nie napisał
Zuo jest bardzo zue - 17-01-2009 19:05
Yetj mi kazał przetłumaczyć :) Ale już mam plan robienia podobnych o innych rasach. Właśnie zauważyłem, że nie napisałem skąd to mam :P
Przynajmniej tak dobre tłumaczenie, że normalny użytkownik nie zauważa różnicy :D
Lord of the Rings - 17-01-2009 19:06
Ładnie zrobiony, dużo zdjęć, nie dopatrzyłem się błędów. :P
Gratuluję i czekam na następne. :P
ziomlolek - 17-01-2009 19:08
Yetj mi kazał przetłumaczyć :) Ale już mam plan robienia podobnych o innych rasach. Właśnie zauważyłem, że nie napisałem skąd to mam :P
Przynajmniej tak dobre tłumaczenie, że normalny użytkownik nie zauważa różnicy :D
heh to czekam na twój poradnik ;]
vip005b - 17-01-2009 19:08
czyż by szykował się quest mls z Blogiem w roli głownej?
P.S mls chyba jest najlepszą bronią nie licząc Exalibuga który był błędem w grze i ice ripera ktory się rozpada po jednym uderzeniu jest coś lepszego od mls?
czyż by nowe cyce?
Zuo jest bardzo zue - 17-01-2009 19:09
@up:
lol, to nie jest oficjalny tekst CipSoftu. Niestety :(
Mejlu - 17-01-2009 20:06
Najchętniej to bym poczytał dobry artykuł o Demonach . :)
xxCoukyxx - 17-01-2009 20:38
Nice nice ciekawy artykuł :D
boroskorpion - 17-01-2009 21:41
Kto to wymyślił ?jak ty to masz reputa XD:D
Barts - 17-01-2009 21:50
Interesujące :).
Galen'Lee - 17-01-2009 22:05
Cyklopa mam na 2 hity xD
Stryku - 17-01-2009 22:54
spoko sie na nich expi
a artykuł interesujący
Matiseq - 17-01-2009 23:03
Świetny artykuł! Bogaty w opisy cyklopów, dodałeś także smaczny kąsek historii Tibi :) Stworzenie cyklopów, pierwszego smoka, Brog, Zatroth... bombowo :D Artykuł oceniam na 10/10.
Zerk - 17-01-2009 23:22
a kiedy artykuł o stworzeniu szczurów ? :P <joke>
widać że sie napracowałes i pokazałeś że w tej grze nie chodzi tylko o exp exp i fri itanzy
Vex~ - 18-01-2009 07:51
No chlopie, gz kreatywnosci ^^
Zrob jakies inne xD
Pasiak - 18-01-2009 09:18
@up
CZy ja wiem czy taki kreatywny .Przetlumaczenie to niezbyt wielka kreatywnosc ;D
@topic
Good job;d
Thonder - 18-01-2009 09:20
bardzo ładnie ;] czekamy na inne monsterki
Sir novol - 18-01-2009 10:26
Dobry pomysł, ładne wykonanie, pozazdrościć.
Rób więcej bo już przeczytałem 4 razy i nudne się zrobiło. :D
Queltalash - 18-01-2009 10:30
No poprostu Super !! Przeczytałem wszystko. Czekam na następne historie ^^
rafikPL - 18-01-2009 14:17
Fajne do poczytanie ;p
Elder Elite - 18-01-2009 18:11
No no ciekawe
Na pewno
duzo pracy w to włożyłeś
Brawo ;d
Salami the Second - 18-01-2009 21:11
Bardzo mi się podoba ten artykuł. Gdy go czytałem byłem w transie;]
Przydało by się kilka o innych potworkach.
Powodzenia w dalszym tworzeniu
Game - 18-01-2009 22:10
Bardzo mi się podoba :) W końcu jakiś ciekawy temat :D a nie cały czas o tych 300 lvl.GZ
Zetu - 19-01-2009 11:43
fajne :) Ciekawe i pouczające :D
Pinio - 19-01-2009 11:50
Zauważyłem 2 literówki, nie pamiętam gdzie.
Jedna była gdzieś na początku.
A co do porównania Drone'ów do mitologii:
W Greckiej były stworzenia zwane Hekatonhejrami (sturęcy). Może od tego się to wzięło ;>
adixoso - 19-01-2009 13:44
je..... on to tylko przetłumaczył na język polski to takie fascynujące??
--- adixoso dodał 1 minut i 41 sekund później ---
No no ciekawe
Na pewno duzo pracy w to włożyłeś
Brawo ;d
żal.pl on to przeczytał na tibianews i przetłumaczył
pythiustherotten - 19-01-2009 13:45
Super, trochę ciekawostek;] I strannie wykonane. Brawo
Gryzon - 19-01-2009 14:51
Cool ale daj teraz o Ghoulach czy Zombie albo Elfy moze byc ciekawe :D:D
Sleszu - 19-01-2009 15:42
Hmmm ;] dobrze wiedziec ;d Artykul ciekawy ciekawy :)
Zuo jest bardzo zue - 19-01-2009 16:31
je..... on to tylko przetłumaczył na język polski to takie fascynujące??
--- adixoso dodał 1 minut i 41 sekund później ---
żal.pl on to przeczytał na tibianews i przetłumaczył
TYLKO? Spoko :) Czekam na twój artykuł! Jak tłumaczenie jest takie proste ... :rolleyes:
bartek123 - 19-01-2009 18:44
:eek: bardzo ciekawy temat wrescie cos innego bo teraz tylko tematy typu "kolejny 300 lvl na...","Golden Bootsy na ...." wiec troche sie musiales nameczyc teraz napisz cos np o dragach :)
SLUPila - 19-01-2009 19:56
Temat SUUUUUUUer starannie napisany,Daje 200/100 czekam na kolejne może tesz być o Krasnoludach :cool:
P.S. Wreszcie co innego
adixoso - 19-01-2009 20:12
TYLKO? Spoko :) Czekam na twój artykuł! Jak tłumaczenie jest takie proste ... :rolleyes: xD o czym mam ci napisać ??? xD fajnie napisałeś ten altychuł giee zeet :)
vip005b - 20-01-2009 15:50
Kiedy nastepne opowiadanie na początku myślałem że to orginalny tekst CipSoft
ale jestem pod wrażeniem że wykonajes takie coś czekam na Ciąg dalszy
Mentos - 20-01-2009 17:55
Ja chcę artykuł o tym dlaczego jest PACC w świecie, o Elf'ach i o Rotwor'mach :P
Ale ładnie przetłumaczone jak coś ;]
Yetj - 20-01-2009 18:04
UWAGA!!!
To nie jest tekst "Zuo jest bardzo zue", on tylko wykonał jego tłumaczenie!
Zuo jest bardzo zue - 20-01-2009 19:25
@up Każdy to wie, napisałem na samym dole! ;) A dostałem wiadomość w moich snach, od Boga Snów Scobla, że następny ma być o początku świata. Orki poczekają :)
Oczywiście, zrobię je sam.
Mentos - 20-01-2009 20:49
Yetj, ja o tym wiem ; ] Ale napisał że sam wymyśli następne ;)
Yetj - 21-01-2009 00:22
@up & @up2
Ale jak czytam komentarze innych to mi nie wiem co się robi.
Przeczytają jedno zdanie z początku i klikają "Odpowiedz" i piszą bzdury.
@topic
Ciekawe kto znalazł ten tekst :D
Przetłumaczone jest dobrze i w miarę szybko.
Więc czekam teraz na "Początek Świata", (tak początek nie koniec :p)
Kimirionek'ek - 17-02-2009 16:15
Kolejne nice opowiadanko ;] giezet :D
Orik - 06-03-2009 21:49
jak zwykle bardzo ciekawe, przejrzyste i zrozumiałe :cool:
Cogu - 05-04-2009 13:00
Bardzo fajny artykuł;)
I bardzo ciekawy :D
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plbetaki.xlx.pl